معیارهای مشمولیت واحدها در اجرای طرح پایش خوداظهاری

هدف اصلی این شیوه‌نامه، ساماندهی و یکسان‌سازی نحوه تعیین واحدهای تولیدی، صنعتی، معدنی و خدماتی است که ملزم به اجرای طرح خوداظهاری در پایش آلودگی‌های زیست‌محیطی (پساب، هوا و صوت) هستند. این کار به منظور جلوگیری از نظرات سلیقه‌ای و ایجاد رویه واحد در تمام استان‌های کشور انجام می‌شود.

الف) فاضلاب صنعتی: واحدهای تولیدی/صنعتی با رده استقرار ۴، ۵، ۶ و ۷ و واحدهای خدماتی با رده ۳، ۴ و ۵ که فاضلاب تولیدی به محیط تخلیه می‌کنند یا نشت دارد. همچنین واحدهایی که فاضلابشان حاوی فلزات سنگین است یا تصفیه‌خانه ندارند/فاضلاب خام تخلیه می‌کنند، با تشخیص اداره کل محیط زیست مشمول می‌شوند. ب) فاضلاب بهداشتی: واحدهایی که دبی متوسط فاضلاب بهداشتی‌شان بیش از ۱۰ متر مکعب در روز است، یا تعداد کارکنانشان بیش از ۱۵۰ نفر است و خروجی فاضلاب به محیط دارند، مشمول خوداظهاری هستند.

بله. طبق ماده ۴ این شیوه‌نامه، واحدهایی که دارای سیستم بازچرخانی کامل فاضلاب هستند و هیچ‌گونه خروجی یا نشتی به محیط ندارند، به شرط ثبت اطلاعات در سامانه پایش و تأیید اداره کل حفاظت محیط زیست استان، از شمول خوداظهاری فاضلاب معاف می‌شوند. همچنین واحدهای تعطیل یا با فعالیت مقطعی تحت شرایط خاصی (عدم انتشار آلودگی و تأیید اداره کل) در دوره عدم فعالیت مشمول پایش نیستند.

طبق ماده ۵، واحدهای تولیدی و خدماتی که در مصوبه حدود مجاز (مصوبه شماره ۸۴۴۱۱ مورخ ۱۳۹۷/۰۶/۲۷) برای خروجی دودکش آن‌ها حد مجاز تعیین شده است، مشمول خوداظهاری هستند. واحدهای خدماتی که دودکش دارند نیز مشمول بوده و نتایج پایش آن‌ها با حدود مجاز “سایر واحدهای صنعتی” مقایسه می‌شود. واحدهایی که اصولاً فاقد دودکش هستند، از منظر هوا مشمول خوداظهاری (طبق این شیوه نامه) نمی‌باشند.

طبق ماده ۳، مسئولیت ارائه اطلاعات واقعی و صحیح در سامانه خوداظهاری بر عهده مسئولین واحد (بالاترین مقام واحد) است و در صورت اثبات خلاف واقع، عواقب آن متوجه واحد خواهد بود. طبق ماده ۲، مرجع اصلی تعیین واحدهای مشمول و منابع انتشار مورد پایش در هر استان، اداره کل حفاظت محیط زیست همان استان است که بر اساس مفاد این شیوه‌نامه و با در نظر گرفتن وضعیت خروجی‌ها و انتشار آلاینده‌ها تصمیم‌گیری می‌کند.