مدیریت اجرایی پسماندهای آلوده به PCBs
عنوان کامل: ضوابط و روشهای مدیریت اجرایی زیست محیطی پیش از امحای پسماندهای حاوی و یا آلوده به بیفنیلهای پلیکلره
مرجع تصویب: شورای عالی حفاظت محیط زیست
تاریخ تصویب: ۱۴ آذر ۱۳۸۹
شورای عالی حفاظت محیط زیست در جلسه مورخ ۱۴ آذر ۱۳۸۹ کمیسیون امور زیربنایی، صنعت و محیط زیست بنا به پیشنهاد سازمان حفاظت محیط زیست و به استناد ماده ۱۱ قانون مدیریت پسماندها (مصوب سال ۱۳۸۳)، ضوابط و روشهای مدیریت اجرایی زیست محیطی پیش از امحای پسماندهای حاوی و یا آلوده به بی فنیلهای پلی کلره (PCBs) را تصویب و ابلاغ نمود.
بی فنیلهای پلی کلره (PCB) چیست و چرا پسماندهای حاوی آن خطرناک محسوب میشوند؟
طبق ماده ۱ این ضوابط، بی فنیل های پلی کلره (PCBs) گروهی از ترکیبات شیمیایی آلی مصنوعی هستند. پسماندهای حاوی یا آلوده به PCB جزو پسماندهای ویژه طبقهبندی میشوند، زیرا این مواد دارای خواص خطرناکی مانند سمیت بالا، پایداری زیاد در محیط زیست (دیر تجزیه شدن)، قابلیت تجمع در بدن موجودات زنده و اثرات زیانبار بر سلامت انسان و محیط زیست هستند.
چه تجهیزات یا موادی ممکن است حاوی یا آلوده به PCB باشند و حد مجاز آلودگی چقدر است؟
طبق تعاریف ماده ۱ و ماده ۴، تجهیزاتی مانند ترانسفورماتورها، خازنها، رگولاتورها، کلیدهای قطعکننده جریان، بالاست لامپها و همچنین روغنهای عایق و هیدرولیک میتوانند حاوی یا آلوده به PCB باشند. بر اساس ماده ۴، روغن یا تجهیزاتی که غلظت PCB در آنها ۵۰ قسمت در میلیون (PPM ۵۰) یا بیشتر باشد، آلوده به PCB محسوب شده و مشمول مقررات این ضوابط میشوند.
مسئولیت اصلی شناسایی، برچسبگذاری و مدیریت پسماندهای PCB بر عهده کیست؟
مسئولیت اصلی بر عهده دارندگان این پسماندها (اشخاص حقیقی یا حقوقی که این پسماندها در اختیار آنهاست) میباشد. طبق ماده ۵، دارندگان موظفند کلیه تجهیزات و مایعات آلوده به PCB را شناسایی، جداسازی و مطابق با استانداردهای تعیین شده (از جمله پیوست شماره ۱ ضوابط) برچسبگذاری کنند. همچنین باید اطلاعات مربوط به این پسماندها را در دفاتر مخصوص ثبت و گزارش کنند.
الزامات اصلی برای نگهداری موقت پسماندهای PCB چیست؟
نگهداری موقت پسماندهای PCB باید در شرایط کاملاً ایمن و کنترل شده انجام گیرد. طبق ماده ۲۱، مکان نگهداری باید دارای شرایطی مانند محصور بودن، کف نفوذناپذیر، سقف، سیستم تهویه مناسب، تجهیزات اطفاء حریق، محدودیت دسترسی و برچسبگذاری واضح باشد. همچنین طبق ماده ۲۲، محل انبار باید به گونهای باشد که در شرایط دمایی کمتر از ۳۵ درجه سانتیگراد نگهداری شوند.
آیا مخلوط کردن پسماندهای PCB با سایر پسماندها یا روغنها مجاز است؟
خیر، طبق ماده ۱۷، مخلوط کردن پسماندهای حاوی یا آلوده به PCB با هرگونه ماده دیگر (مانند سایر پسماندها یا روغنهای غیرآلوده) به منظور کاهش غلظت یا فرآوری ممنوع است. طبق ماده ۱۱، حمل و نقل این پسماندها باید با رعایت کامل آییننامه اجرایی حمل و نقل جادهای مواد شیمیایی و خطرناک انجام شود. برای دفع نهایی، طبق ماده ۱۶، این پسماندها باید به مراکز مورد تأیید سازمان حفاظت محیط زیست که دارای تکنولوژی مناسب برای امحاء یا تصفیه ایمن PCB هستند، منتقل شوند. روشهایی مانند دفن یا سوزاندن در تأسیسات نامناسب مجاز نیست.